“Wat ik steeds hoor van eindgebruikers van industriĆ«le toepassingen is dat ze geen kerncentrale willen bezitten en exploiteren.” – Todd Abrajano, CEO U.S. Nuclear Industry Council
Nu de vraag naar koolstofarme elektriciteit toeneemt, wordt kernenergie steeds meer gezien als een schone en betrouwbare optie. Maar meerjarige goedkeuringsprocedures, gebrek aan kapitaal en chronische kostenoverschrijdingen bij het bouwen van nieuwe centrales hebben energiebedrijven terughoudend gemaakt om te bouwen.
Voor veel mensen in de kernenergiesector is kleiner worden een manier om deze problemen aan te pakken. Kleine modulaire reactoren (Small Modular Reactors – SMR’s) zijn kernreactoren die bestaan uit geprefabriceerde componenten, meestal 300 megawatt of kleiner. Ze zijn ontworpen om goedkoper en flexibeler te zijn dan grote kerncentrales. Bovendien zijn ze uitgerust met geavanceerde veiligheidsvoorzieningen zoals automatische uitschakelingstechnologie.
SMR’s bieden de mogelijkheid om regelgevende processen en bouwtijd te versnellen. Dit in tegenstelling tot de meeste kernreactoren die alleen voor een specifieke locatie worden ontworpen. Dit zal de kosten aanzienlijk verlagen. De ontwerpen van SMR’s zijn modulair, zegt Abrajano, topman van de U.S. Nuclear Industry Council, een industriĆ«le lobbygroep. De meeste constructies kunnen intern worden gedaan en ter plaatse worden geassembleerd. Dit vergt veel minder werk en veel minder aangepast ontwerp.
Rusland en China hebben het voortouw genomen op dit gebied. Zij zijn de enige landen die al SMR’s operationeel hebben. Westerse landen proberen hun achterstand in te halen. Ze zien grote nieuwe markten voor zowel binnenlandse energieproductie als export. Momenteel zijn er meer dan 80 SMR-ontwerpen in ontwikkeling in 19 landen, waaronder Amerika, Groot-BrittanniĆ«, Canada, Japan en Zuid-Korea. Dit volgens het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie. Een rapport van Natural Resources Canada voorspelt dat de wereldwijde markt voor SMR’s tegen 2040 meer dan 150 miljard dollar kan bedragen. Volgens Valuates, een bedrijf dat wereldwijd marktanalyses uitvoert, was de SMR-markt in 2023 $4,13 miljard. De verwachting is dat deze in 2030 $10,23 miljard zal bedragen. Dat is een jaarlijkse groei van ongeveer 14 procent.
Bedrijven en leger overwegen serieus SMR’s
Terwijl elektriciteitsproductie vaak het domein is van energiebedrijven, raakt het bedrijfsleven steeds meer geĆÆnteresseerd in SMR’s. Technologiebedrijven sluiten contracten af voor een stabiele en betrouwbare levering van elektriciteit. Vaak kiezen ze kernenergie als bron. Verschillende technologiebedrijven kijken naar SMR’s om hun datacenters van stroom te voorzien.
- In september tekende Microsoft een overeenkomst met Constellation Energy om de reactor Unit 1 op Three Mile Island opnieuw op te starten. Deze reactor zal gedurende 20 jaar exclusief elektriciteit leveren aan Microsoft.
- Op 14 oktober 2024 plaatste Google bij Kairos Power een bestelling voor SMR’s met een totale capaciteit van 500 megawatt voor koolstofvrije elektriciteit voor zijn energie-intensieve datacenters. Deze deal is de eerste waarbij een technologiebedrijf opdracht heeft gegeven voor de bouw van een SMR. De eerste zal naar verwachting in 2030 online gaan, de rest in 2035.
Andere potentiĆ«le klanten voor SMR’s zijn olie- en gasbedrijven, staalbedrijven en chemische bedrijven. In maart 2023 tekenden Dow en X-energy een gezamenlijke ontwikkelingsovereenkomst voor een SMR op Seadrift, de industriĆ«le locatie van het bedrijf in Texas.
SMR’s zijn de ideale keuze voor bedrijven die een kleinere, specifieke elektriciteitsbron op locatie willen in plaats van afhankelijk te zijn van het elektriciteitsnet. Deze bedrijven missen echter de expertise om deze centrales te exploiteren. Ze willen ook geen verantwoordelijkheid nemen voor het afvalprobleem of aansprakelijk zijn voor het eigendom van een kernreactor. Dit biedt volgens Abrajano de volgende mogelijkheden. Ze hebben een netbeheerder nodig die de SMR beheert. Verschillende andere bedrijven zijn nu in opkomst als pure-play ontwikkelingsbedrijven op zoek naar locaties en klanten. Zij zullen deze reactoren bezitten en exploiteren en langlopende stroomafnameovereenkomsten sluiten of een andere manier vinden om een SMR online te brengen via een netbeheerder. Het militaire apparaat is ook een markt voor SMR’s. Een factsheet van het Witte Huis van 29 mei meldt dat kleine modulaire kernreactoren en microreactoren defensie-installaties gedurende meerdere jaren van veerkrachtige energie kunnen voorzien, ondanks dreigingen van fysieke of cyberaanvallen, extreme weersomstandigheden, pandemische biologische dreigingen of andere opkomende uitdagingen die commerciĆ«le energienetwerken kunnen verstoren. SMR’s kunnen worden gebruikt om ononderbroken elektriciteit te leveren aan grote militaire bases en operationele bases op afgelegen locaties. Microreactoren worden momenteel gebruikt voor onderzeeĆ«rs en vliegdekschepen. Ze kunnen worden vervoerd op een 18-wieler.
Het gemak van SMR’s en microreactoren betekent dat ze kunnen worden vervoerd naar bijvoorbeeld gebieden die door een natuurramp geen elektriciteit meer hebben. Terwijl het elektriciteitsnet wordt hersteld, kunnen kleinere reactoren essentiĆ«le voorzieningen van elektriciteit voorzien, zoals ziekenhuizen en supermarkten. Links in het politieke midden is blij omdat een SMR een koolstofarme energiebron is. Rechts’ is blij omdat een SMR een continue bron van elektriciteit kan leveren om aan de stijgende vraag te voldoen. Nu de nucleaire elektriciteitsindustrie klaar is om deze nieuwe technologie op de markt te brengen, wordt ook nagegaan of de vereiste infrastructuur en het vereiste menselijke talent nog aanwezig zijn. In Amerika zijn er 54 faciliteiten met 94 kernreactoren. De gemiddelde leeftijd is 42 jaar.
Ondertussen heeft China aanzienlijke vooruitgang geboekt met de uitbreiding van zijn nucleaire vloot. In de afgelopen tien jaar heeft het land meer dan 34 gigawatt aan nucleaire capaciteit toegevoegd. Volgens de Energy Information Administration (EIA) zijn er nu 55 operationele reactoren en 23 extra reactoren in aanbouw. China heeft in de afgelopen 10 jaar evenveel nucleaire capaciteit toegevoegd als de VS, die er de afgelopen 40 jaar over hebben gedaan om dit te bereiken. Met de laatste 3 in de afgelopen 20 jaar.
De elektriciteitsprijs heeft, net als de gasprijs, steun gevonden ruim boven het dieptepunt in februari. Er heeft zich een hogere bodem gevormd. Nu is er nog een hogere piek boven de 105 euro per MWh nodig.
Basislast elektriciteitsprijs jaar van levering 2025 (eur/MWh) – week wolk kaars, log schaal