Vanaf medio juni 2025 worden de prijzen voor de Europese EPEX SPOT-markten gewijzigd naar een interval van 15 minuten. Dit is een aanpassing van de huidige intervallen van 30 minuten of 60 minuten voor de day-ahead en intraday. Dit om een nauwkeuriger en flexibeler reactie op de vraag en aanbod van elektriciteit mogelijk te maken. België start al per 1 januari 2025 hiermee. Voor de andere Europese landen is de planning in 2025 nog niet bekend.

Voor de EPEX SPOT (European Power Exchange), die de korte termijn energiemarkten, zoals dag-ahead en intraday, in de elektriciteitssector behandelt, betekent dit dat er veranderingen zullen zijn in de manier waarop elektriciteitscapaciteit wordt toegewezen en congestie wordt beheerd.

EPEX SPOT zal naar verwachting op 11 juni 2025 de 15-minuten interval introduceren op alle Europese day-ahead elektriciteitsmarkten na succesvolle tests en gereedheid van de leden.

Capacity Allocation and Congestion Management (CACM)

Deze verandering,  vastgelegd in de CACM-regeling, is onderdeel van een bredere inspanning om de Europese elektriciteitsmarkten te integreren en efficiënter te maken. Deze regeling moet bijdragen aan de doelstellingen van energiezekerheid, concurrentievermogen en betaalbare energieprijzen. Dit zal de handel in elektriciteit op Europees niveau moeten gaan vergemakkelijken, een efficiënter gebruik van het netwerk mogelijk maken en de concurrentie verhogen ten gunste van alle energie- afnemers.

Welke impact heeft de CACM-regeling?

De verwachte impact van de CACM-regeling op de EPEX SPOT-markt is veelzijdig. Hier zijn enkele belangrijke punten:

Marktstructuur: EPEX SPOT heeft zich uitgesproken tegen het voorstel van ACER om de opzet van de EU-energiemarkt te veranderen. Ze zijn van mening dat de aanbevelingen van ACER te veel gericht zijn op bestuurskwesties en een monopolie zouden creëren door een “enkele juridische entiteit” in te stellen voor alle Market Coupling Operations.
Innovatie en investeringen: Er is bezorgdheid dat dergelijke veranderingen negatieve gevolgen kunnen hebben voor investeringen en innovatie binnen de EU-energiemarkt. EPEX SPOT benadrukt dat de behoefte aan facilitering van de energietransitie zeer dringend is en dat de huidige competitieve opzet van de markt bijdraagt aan het leveren van innovatieve oplossingen om de EU-klimaatdoelen te bereiken1.
Operationele veiligheid: Het voorstel zou de veiligheid van de operaties in gevaar kunnen brengen door de markt bloot te stellen aan een enkel falingspunt1.
Efficiëntie en transparantie: Extra bestuurslagen die door het voorstel worden gecreëerd, zouden de efficiëntie en transparantie kunnen belemmeren.

Het is duidelijk dat EPEX SPOT en andere belanghebbenden in de energiesector bezorgd zijn over de mogelijke impact van de herziening van de CACM-regeling. Ze pleiten voor meer constructieve discussies over de weg naar een efficiëntere EU-groothandelsmarkt voor elektriciteit.

Visie COMCAM

Onze portfoliomanagers verwachten dat deze wijziging de nodige impact zal hebben op alle energie-aanbieders en de EPEX-sturing van alle slimme energie-installaties. Door het gebruik van kwartierprijzen op de EPEX zal het dagelijks inbieden deze markt gecompliceerder worden.

De verwachting van de CACM-regeling is dat deze wijziging tot minder onbalans zal gaan leiden. Tot nu toe zien we op de Nederlandse onbalansmarkt met kwartierprijzen, dat het aantal negatieve uren factor 4 tot 5 hoger is dan nu op de EPEX markt met uurprijzen. Met de nodige volatiliteit tussen de positieve en negatieve prijsmomenten. Wij verwachten dat met alle uitdagingen op netcongestiegebied er meer onbalans zal zijn de komende jaren, met nog meer volatiliteit op deze markten.

De energiemarkt is en blijft complex. Wij blijven ervoor zorgen dat onze klanten kunnen rekenen op betaalbare energie met de juiste energieproducten- en diensten.